Çalışma Hayatına ilişkin yasa teklifi Komisyonda

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, çalışma hayatına ilişkin düzenlemeleri de içeren Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin görüşmelerine başlandı.

Komisyon, AK Parti Samsun Milletvekili Mehmet Muş başkanlığında toplandı.

Komisyon Başkanı Muş, görüşmelere başlamadan önce İYİ Partili milletvekillerinin talebi üzerine usul tartışması açtı.

İYİ Parti Samsun Milletvekili Erhan Usta, vatandaşların, asgari ücretin ve en düşük emekli maaşının yükseltilmesine ilişkin talepleri olduğunu belirtti. Teklifte, Türk Silahlı Kuvvetlerine ilişkin sakıncalı hükümler olduğunu savunan Usta, "Bir kişi için düzenleme yapıyorsunuz ama toplumun yarısını ilgilendiren konularda hiçbir şey yapmıyorsunuz." sözlerini sarf etti.

Usta, orgeneral ve oramirallerin yaş haddinin yükseltilmesini de eleştirdi.

DEM Parti Antalya Milletvekili Hakkı Saruhan Oluç, teklifte yer alan bazı hükümlerin Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildiğini anımsattı. Teklifle Anayasa Mahkemesinin iptal gerekçelerinin ortadan kaldırılmadığını öne süren Oluç, bu uygulamadan vazgeçilmesi gerektiğini söyledi.

Oluç, TÜİK tarafından açıklanan enflasyon verilerini eleştirerek, "Bu verileri açıklayanları emekçiler, emekliler unutmayacak." ifadesini kullandı.

CHP İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli, teklifin çok sayıda alanı ilgilendirdiğini ancak tali komisyonların çalışmadığını belirterek, "Milli Savunma Komisyonunun ilgi alanına giren konuların Plan ve Bütçe Komisyonuyla ne ilgisi var?" sorusunu yöneltti.

Emekli aylıklarındaki artışların yetersiz olduğunu ifade eden Türeli, "TÜİK'in enflasyon hesaplamasına güvenen bir kişi yok. Çıkın çarşıya pazara, vatandaşa sorun, söylesin size gerçek enflasyonu." diye konuştu.

Yeni Yol Partisi Adana Milletvekili Sadullah Kısacık, "Emekliye, memura, işçiye yarayacak bir yasa yapmıyoruz. Bir kişi için yasa değiştiriyoruz. İlke değiştiriyoruz." görüşünü savundu.

AK Parti Konya Milletvekili Orhan Erdem, "torba" kanun uygulamasının Anayasa Mahkemesinin iptal kararları nedeniyle gündeme geldiğini belirterek, "Sonra normale dönecektir." dedi.

Teklife yönelik eleştirilere işaret eden Erdem, "Hiç kimseye özel bir kanun çıkarmıyoruz. Milli Savunma Bakanlığındaki konu dünyanın her yerinde olan bir şey. FETÖ'den sonra ihraç ve azalan personeli oldu." değerlendirmesinde bulundu.

Asgari ücretin ve emekli aylıklarının yeterli olduğunu düşünmediklerini kaydeden Erdem, "İmkanlarımız ölçüsünde verebildiğimize bakıyoruz." şeklinde konuştu.

"Rütbe karşılama oranları belirlenenden düşük"

Teklifin ilk imza sahiplerinden AK Parti Adıyaman Milletvekili Resul Kurt, kanun teklifiyle değişen ve gelişen teknolojinin çalışma hayatında daha etkin ve verimli kullanımının sağlanmasının hedeflendiğini belirtti.

Yurt dışında yaşayan vatandaşların sosyal güvenliğe ilişkin iş ve işlemlerinin, emek ve zaman kaybı yaşanmadan kolaylıkla sonuçlandırılmasının planlandığını anlatan Kurt, şunları kaydetti:

"İş gücü piyasasında etkinliğin artırılması, açık işlerin şeffaf ve merkezi bir sistem üzerinden izlenebilmesi, iş gücü arz ve talebinin daha sağlıklı analiz edilebilmesi, işveren ile iş arayanların daha etkin şekilde eşleştirilmesinin sağlanması ve idarelerin kurumsal yapıları ile personelinin mali haklarının güçlendirilmesi amacıyla muhtelif kanunlar ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede değişiklik yapılması öngörülmektedir. Bu teklifle teknolojik gelişmeler doğrultusunda Türk Silahlı Kuvvetlerinin organizasyonel ihtiyaçlarının karşılanması, bünyesindeki deneyimli general ve amirallerin tecrübe, bilgi ve birikimlerinden azami seviyede istifade edilmesi ve farklı kuvvet komutanlıkları arasında uygulama birliğinin sağlanması amacıyla, Deniz ve Hava Kuvvetlerinde tüm muharip sınıf general ve amirallerin korgeneral-koramiral rütbelerine terfi edebilmelerine imkan sağlanmakta ve Yüksek Askeri Şura kararıyla hizmet süresi uzatılabilecek general ve amirallerin sayısı, yaş hadleri ve terfilerdeki eğitim şartları ile ilgili olarak düzenlemeler yapılmaktadır.

Bu doğrultuda başta 15 Temmuz hain darbe girişimi sonrasında çok sayıda personelin Türk Silahlı Kuvvetlerinden ihraç edilmesi olmak üzere, çeşitli nedenlerle rütbe karşılama oranlarının belirlenenden düşük olması, dolayısıyla belirli rütbelerdeki personel ihtiyacının etkin bir şekilde karşılanabilmesi için rütbe terfi şartlarının belirlenmesi maksadıyla söz konusu maddede düzenleme yapılmaktadır."

"Konaklama tesisi çalışanları haftalık izinlerini 10 günlük sürede kullanabilecek"

AK Parti'li Kurt, kanun teklifiyle halk plajlarının kamu yararı esas alınarak, kar amacı gözetilmeksizin sağlıklı, düzenli ve ücretsiz biçimde işletilmesinin devamının sağlanmasının amaçlandığını söyledi.

Düzenlemeyle Gençlik ve Spor Bakanlığında fazla çalışmada bulunan personelin mali haklarının güçlendirildiğini vurgulayan Kurt, "Kültür ve Turizm Bakanlığından turizm işletme belgeli konaklama tesislerinde çalışan personelin yazılı talebi ve onayı olmak kaydıyla haftalık izinlerini gerekli görülen durumlarda 10 günlük süre içerisinde kullanabilmesine imkan sağlayacak esneklikte bir düzenleme yapılarak, haftalık izinlerin haftada 1 gün kullanılacağına ilişkin genel kurala söz konusu personel yönünden istisna getirilmektedir." diye konuştu.

İşçilere kayıtlı elektronik posta ile bildirim yapılabilmesi ve bunların hukuken yazılı, ıslak imzalı gibi geçerli sayılmasının öngörüldüğünü kaydeden Kurt, "Böylece ülkemizin sürdürülebilirlik ve dijitalleşme hedefleri destekleneceği gibi iş ilişkisinde belirlilik ve ispat kolaylığı sağlanarak işverenin belge düzenleme, gönderme ve saklama yükümlülüğünün dijital ortama taşınması ile fiziki dosyalama zorunluluğu azaltılarak maliyet ve zaman tasarrufu sağlanması amaçlanmaktadır." ifadesini kullandı.

Komisyonda daha sonra kanun teklifinin tümü üzerinde görüşmelere geçildi.

CHP İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli, kanun teklifinin hangi komisyonu ilgilendiriyorsa o komisyonda görüşülmesi gerektiğini belirtti. Plan ve Bütçe Komisyonunun alt Meclis gibi çalıştığını ifade eden Türeli, "Diğer komisyonlar niye çalışmıyor? Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'yla ilgili, bunun Milli Savunma Komisyonunda görüşülmesi gerekir, bizimle ilgisi yok. Hani, bırakın Milli Savunma Komisyonunda görüşülmesini, tali komisyon olarak bile görüşülmüyor. Ne acelesi var? Bu gelen 1'inci, 2'nci, 3'üncü maddenin ne acelesi olduğunu ben anlayamadım." dedi.

Türeli, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Türk Silahlı Kuvvetleri sonuçta bu milletin göz bebeğidir, elbette birtakım düzenlemeler yapılması gerekiyorsa yapılır ama bunlar anlatılır, toplum bunları, kamuoyu bunu tartışır, bunların gerekli olduğu üzerine bir konsensüs oluşur. Parlamento demek müzakere demek."

Türeli, döner sermaye uygulamasının genişletildiğini, bu teklifle 2 döner sermayenin daha kurulduğunu belirtti.

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin çok sayıda sorun çıkardığını ileri süren Türeli, "Bu sistem Türkiye'nin kamu bürokratik sistemini tahrip etmiştir." ifadesini kullandı.

En düşük emekli aylığı konusunun her ocak ve temmuzda görüşüldüğünü aktaran Türeli, "Gelin bunu sistemli hale getirelim, kriteri olsun. Bizim önerimiz çok açık ve net, en düşük emekli maaşı asgari ücrete eşitlensin. Ne yapılacaksa konuşulsun, kök aylıklar artırılsın. Bu şekilde sistematik doğru değil." dedi.

İYİ Parti Samsun Milletvekili Erhan Usta, çalışanlara ve emeklilere sadece enflasyon farkı vermenin refah kaybını azaltmayacağını söyledi. Enflasyon farkının geriden gelen bir telafi oluşturacağını kaydeden Usta, "6 ayda başlayan ve sona doğru artan refah kaybını telafi etmiş olamazsınız. Enflasyon farkı vermek enflasyona ezdirmek anlamına gelir. Bunun düzeltilmesi lazım." diye konuştu.

Türk Silahlı Kuvvetlerine ilişkin düzenlemeleri eleştiren Usta, "Görev süresi uzatımında kontenjanların artırılmasını doğru bulmuyoruz. Alt rütbelerdeki personelin motivasyonunun azalmasına neden olacaktır." dedi.

Orgeneral ve oramirallerin yaş haddinin artırılmasının TSK'yı siyasallaştıracağını da ileri süren Usta, "72 yaşın emsali yok. NATO ülkelerinde emsali yok. Bizim askerimiz yokmuş gibi bunu uzatalım. Alttan gelenleri yarın kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayıracağız." ifadelerini kullandı.

- "Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemiyle alakalı bir şey değil torba düzenleme"

Yeni Yol Partisi Adana Milletvekili Sadullah Kısacık, kanun teklifinin ilk 3 maddesinin TBMM Milli Savunma Komisyonunda görüşülmesi gerektiğini anlattı. Orgeneral ve oramirallerin yaş haddinin yükseltilmesini eleştiren Kısacık, "Biz genç nüfusa sahibiz. Genç aslan gibi komutanlarımız varken, onları terfi ettirecekken biz bunu neden daha da öteliyoruz. Kişiye özel düzenleme yaparsak genel yaş haddini yükselteceğiz. Bir kültür oluşturuyoruz burada." dedi.

En düşük emekli maaşının yükseltilmesi için düzenleme yapılacağını hatırlatan Kısacık, "Her sene en düşük emekli aylığını tartışmaktan kurtaralım. En düşük emekli aylığı asgari ücretin altına olmamalı." diye konuştu.

MHP Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı, torba kanun uygulamasını eleştirerek, "Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemiyle alakalı bir şey değil torba düzenleme. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde ihtiyaç varsa yeniden yapılanma olur. Her konuda Cumhurbaşkanlığı Hükümet sistemine atılıp tutuluyor bu da doğru değil." şeklinde konuştu.

Kalaycı, TSK hakkındaki maddelerde Milli Savunma Bakanlığı ve TSK'nın görüşlerinin kendileri için önemli olduğunu belirterek, "Hepimiz biliyoruz ki Türk Silahlı Kuvvetlerinin her işi planlı programlıdır. İhtiyaç görülmesi de ona göredir. O nedenle bu 3 maddede Türk Silahlı Kuvvetlerinin, Milli Savunma Bakanlığının görüşünü biz önemsiyoruz." dedi.

"10 günlük esneklikle bu hakkı erteleyebilir"

DEM Parti Van Milletvekili Gülcan Kaçmaz Sayyiğit, kanun teklifiyle emekçilerin görmezden gelindiğini ileri sürerek, turizm sektörünün emek sömürüsünün en çok yaşandığı sektörlerden biri olduğunu kaydetti.

Sayyiğit, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Emekçilerin büyük bir kısmı asgari ücretle ya da yakın bir ücretle çalıştırılıyor. Fazla mesai alamadan uzun süreler çalıştırılıyor. Turizm sektöründe çalışan emekçilerin az bir kısmı sendikaya üye olabiliyor. Burada çalışan emekçilerin barınma ve yemek ihtiyaçları bile karşılanamıyor. Haftalık tatilin 10 günlük süre içinde kullandırılması planlanıyor bu teklifle. Haftalık izin işçinin dinleme hakkını yasal olarak güvence altına alıyor. 10 günlük esneklikle bu hakkı erteleyebilir hatta fiilen bu hakkı ortadan kaldırabilir."

Özel istihdam bürolarının çalışmalarını da eleştiren Sayyiğit, bu büroların işçilerin emekleri üzerinden para kazandığını ileri sürdü. Bürolarda denetimin zayıf olduğunu iddia eden Sayyiğit, kayıt dışı çalıştırma ve fazladan para talep etme gibi uygulamaların görüldüğünü aktardı.

"Bizler de kod kanun olarak görüşmek isteriz"

AK Parti Uşak Milletvekili İsmail Güneş, torba kanun düzenlemesini kendilerinin de desteklemediğini belirterek, "Bizler de kod kanun olarak görüşmek isteriz. Kanun tekliflerinin görüşmesinin daha çok komisyonlarda olması gerekir. Torba kanun görüşmelerine biz başlamadık. Parlamenter sistemde de vardı, bizden önceki dönemde de vardı. Zaruret olduğu için torba kanunu konuşuyoruz. Kanunları daha hızlı ve düzgün şekilde görüşebilsek biz de kod kanun olarak görüşmek isteriz. Bu İçtüzükle görüştüğünüz zaman belki görüştüğünüz kanunların 10'da birini görüşebiliriz." diye konuştu.

AK Parti döneminde yapılan icraatları anlatan Güneş, "2002 yılında toplam emekli sayımız 6,5 milyon, nüfusumuz 65 milyon. Bugün nüfusumuz 85 milyon yaklaşık yüzde 30'luk artış var. Emekli sayımız 16,9 milyona çıkmış. Artış miktarı yüzde 260. Dünyada hiçbir ülkede 43 yaşında emekli olunan bir yer yoktur. Tüm bu sayı artışına rağmen biz emeklilere döviz bazında daha fazla maaş vermişiz. Gönül ister ki daha fazla olsun." dedi.

15 Temmuz 2016'da FETÖ tarafından darbe girişimi yaşandığını anlatan Güneş, "Askeriye içinde bu terör örgütüne mensup olanların atılmasıyla personel yapısında değişiklik oldu." ifadesini kullandı.